JUISTE ZORG OP DE JUISTE PLEK

E en ander verschil betreft de financiering. In Finland en Spanje betaalt de gemeente bijna alles. ‘Wij hebben in Nederland de verschillende financieringssystemen en dat helpt niet als je moet samenwerken’, aldus Marco. ‘In Finland en Spanje zijn er niet zoveel verschillende partijen met elk hun eigen financieringsstroom met bijbehorende regelgeving betrokken. Dat komt de slagvaardigheid ten goede. Een hoop verkeerde energie en discussie wordt zo voorkomen. In Nederland praten we lang voordat we bijvoorbeeld een project realiseren, als het al zover komt.’

Doorgeschoten
Het gaat volgens Marco om de vraag hoe we de juiste zorg op de juiste plek krijgen. We zijn doorgeschoten in de professionalisering. We laten bij wijze van spreken de steunkousen door een chirurg aantrekken. We moeten het niveau van de professional afschalen en vertrouwen op de professional. We zijn daar zelf in onze regio mee bezig. Wat is de juiste zorg dan? Wat is de juiste plek? Daar moeten we nú mee beginnen. Hij vond het in Finland en Barcelona aansprekend dat professionals en vrijwilligers minder vanuit het medische maar meer vanuit het sociale model naar mensen kijken. ‘Dat kunnen we in Nederland ook veel meer doen.’

“We laten bij wijze van spreken de steunkousen door een chirurg aantrekken.”

Verwijzen
Marco ziet de urgentie en ondervindt dagelijks de gevolgen van het personeelstekort. ‘We hebben wachtlijsten in de ggz. Sommige teams worden zo zwaar belast waardoor medewerkers uitvallen en de druk nog groter wordt. In sommige gebieden is het tekort nog groter, zoals de grensgebieden, dorpen nabij de Duitse grens. ‘Die krijgen we slecht bemand.’ Het zou al schelen als mensen niet te snel doorverwezen worden naar de ggz. Hij geeft een praktijkvoorbeeld. ‘Het komt nog wel eens voor dat een huisarts naar de ggz verwijst, terwijl de onderliggende oorzaak van ‘het ziek zijn’ helemaal geen medische achtergrond heeft. Een welzijnsmedewerker zou hier veel betere zorg of ondersteuning leveren dan de psychiater. Doordat professionals vastzitten in het systeemdenken krijgen mensen niet altijd de meest passende doorverwijzing. In het buitenland lijkt dit minder het geval omdat het zorgsysteem daar overzichtelijker en eenvoudiger is. Marco bezocht gedurende de Masterclass ook de Proeftuin Ruwaard in Oss waar het systeemdenken is losgelaten. ‘Dat is een mooi experiment waarvan veel te leren valt.’

“Een welzijnsmedewerker zou hier veel betere zorg of ondersteuning leveren dan de psychiater”

Lef en geld
Marco vindt dat we in Nederland in ieder geval meer moeten inzetten op samenwerking. ‘Dit betekent dat zorgorganisaties elkaar ook klanten moeten gunnen. Bij sommige mensen komen te veel verschillende zorgverleners over de vloer. Dat is toch niet de bedoeling. Dat kan efficiënter en effectiever.’ Voor goede samenwerking is begrip nodig. ‘Als je elkaars belangen kent en daar rekening mee houdt, kom je van daaruit verder.’ Wat Marco interessant vindt om verder te verkennen is de samenwerking met investeerders. ‘Zij hebben vaak lef en geld. In het buitenland zagen we ook van dit soort voorbeelden. En ja, er lekt dan wel eens geld weg naar het private systeem. Dat vinden we in Nederland nog moeilijk te accepteren. Ik vind het ook een lastig vraagstuk maar het onderzoeken waard.’

Apps
In Finland en Spanje wordt via eenvoudige apps informatie verzameld die professionals gebruiken voor preventie. Marco maakte daar kennis met twee apps : FLAPP en Nidus. FLAPP richt zich op tieners en adolescenten om hen te emanciperen en te ondersteunen. Nidus is bedoeld voor daklozen om hen te helpen bij sociale inclusie. Professionals kunnen via de apps contacten onderhouden met de doelgroep en de gebruikers kunnen onderling met elkaar contacten onderhouden. Er zit onder andere een chat functie op, een plek waar gebruikers belangrijke documenten verzamelen en een functie die gebruikers helpt om belangrijke afspraken te herinneren. Marco zag dat de meeste daklozen een mobiel hebben. ‘Die apps bieden mogelijkheden om dak- en thuislozen te monitoren. Je kunt als professionele organisatie deze mensen bereiken als het bijvoorbeeld slecht weer wordt. Je ziet of ze nog bewegen en waarheen. Die apps moeten wij in Nederland ook gaan ontwikkelen.’

Duurzaam
Als laatste wil hij een pleidooi houden voor meer duurzaamheid. ‘We hebben bij Dimence Groep in Deventer een laagbouw complex waar we een verdieping op kunnen zetten om ruimte te creëren voor bijvoorbeeld starters. Zij zouden zich – in ruil voor deze ruimten – een aantal uur per week kunnen inzetten voor bewoners. Als we die verdieping van duurzaam materiaal maken, zoals hout, heb je helemaal een win-win situatie.

Auteur: Yvonne Witter, ZorgSaamWonen